-
جمعه, ۳۰ آبان ۱۳۹۹، ۰۱:۲۷ ب.ظ
-
۲۰۰

ارز دیجیتال (Digital currency) ارزهایی هستند که به صورت الکترونیکی ذخیره و منتقل میشوند و مبنای آنها صفر و یک است. همانطور که از واژه آن نیز برمیآید، ارز دیجیتال به هر ارزش ایجاد شده در بستر دیجیتال اشاره دارد.
این مفهوم در مقابل واسطههای فیزیکی مانند اوراق بانکی یا سکه مطرح میشود. ارز دیجیتال ویژگیهایی مشابه با ارزهای فیزیکی دارد، اما معمولاً تراکنشهای انتقال سرمایه ارزهای دیجیتالی بهصورت آنی و بدون مرز بین افراد قابل انجام است.
ارزهای مجازی و رمزارزها (cryptocurrency) هر دو از نمونههای ارزهای دیجیتال هستند اما هر ارز دیجیتالی ارز مجازی یا رمزارز نیست. پولهای دیجیتال مانند پولهای فیزیکی، برای خرید کالا و خدمات مورد استفاده قرار میگیرند اما میتوانند به استفاده در مجامع خاص نیز محدود شوند. مثلاً میتوان یک پول مجازی مخصوص یک بازی یا شبکهٔ اجتماعی داشت. پولهای دیجیتال مانند بیت کوین و آتریوم به عنوان «پولهای غیرمتمرکز دیجیتال» شناخته میشوند؛ به این معنی که مرکزی برای تولیداین پول وجود ندارد.
بیت کوین اولین پول دیجیتال، یک سیستم پرداخت جدید و یک نوع پول کاملاً دیجیتال را به وجود آوردهاست. این اولین شبکه پرداخت نقطه به نقطه غیر متمرکزی هست که توسط کاربرانش بدون هیچگونه واسطه ای، قدرت یافتهاست.
تعریف
ارز دیجیتال بهعنوان یک واحد پولی یا واسطه تبادل (جدا از واسطههای فیزیکی مانند اوراق بانکی یا سکه) برپایهٔ اینترنت تعریف میشود که ویژگیهایی مشابه با پول فیزیکی را داراست، اما تراکنشهای انتقال سرمایه را بهصورت آنی و بدون مرز بین افراد انجام میدهد. پولهای مجازی و ارز رمزی هر دو از نمونههای پولهای دیجیتال هستند اما برعکس این عبارت صحیح نیست. در واقع نمیتوان پول دیجیتال را به این دو گروه محدود کرد.
تاریخچه
ریشههای ارز دیجیتال به ایجاد شرکت دیجیکش در اواخر دهه ۹۰ توسط دیوید چاوم برمیگردد. دیجیکش که در آن از علم رمزنگاری استفاده شده بود، بستری برای بانکها فراهم میکرد تا به وسیله آن قابلیت انتقال ارزش به صورت الکترونیکی فراهم شود.
یکی از اولین ای-گلدها با پشتوانه طلا در سال ۱۹۹۶ ایجاد شد. یکی از پولهای دیجیتال مطرح دیگر رزرو آزادی (Liberty Reserve) بود که در سال ۲۰۰۶ بهوجود آمد. این سرویس به کاربران اجازه میداد تا پول دلار یا یوروی خود را به رزرو آزادی تبدیل کرده و بتوانند آن را آزادانه با دستمزد ۱٪ بین یکدیگر رد و بدل کنند. هر دوی این سرویسها متمرکز بوده و برای استفاده در پولشویی شهرت داشتند. همین امر سبب شد تا دولت آمریکا هر دو سرویس را تعطیل کند و علاقه به استفاده مجدد از پولهای دیجیتال را افزایش دهد. این امر با معرفی بیتکوین در سال ۲۰۰۹ همراه بود که آن را به بزرگترین و موردِ قبولترین پول دیجیتال تبدیل کرد. از جمله نقاط قوت بیتکوین در برابر سایر نمونههای پیشین استفاده از فناوری دفتر کل توزیع شده بود. همچنین بیت کوین یک راه جدیدی را در پیش روی افراد قرار داده تا بدون واسطه داراییهای خود را مبادله نمایند.
خرید و فروش
خرید و فروش ارزهای دیجیتال و یا ترید کردن، یکی از مواردی است که می تواند منجر به سودآوری برای کاربران گردد، برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال، کاربران می بایست به صرافی های آنلاین مراجعه نمایند تا بتوانند به استفاده از خدمات تبدیل ارزهای دیجیتال به دیگر ارزها و یا خرید و فروش ارزهای دیجیتال با پول نقد بپردازند.
رمزارز چیست؟
رمزارز یا کریپتوکارنسی (cryptocurrency) یکی از انواع ارز مجازی است که از فناوری رمزنگاری در طراحی آن استفاده شده و معمولاً به صورت غیرمتمرکز اداره میشود.
رمزارزها معمولاً به صورت غیرمتمرکز کنترل میشوند و از این رو در مقابل نظامهای بانکداری متمرکز قرار میگیرند. تاریخچهٔ شکلگیری رمزارزها به دههٔ ۱۹۸۰ میلادی میرسد. اولین رمزارز غیرمتمرکز بیتکوین است که در سال ۲۰۰۹ توسط شخصی به نام مستعار ساتوشی ناکاموتو ایجاد و عرضه شد. از آن زمان تاکنون رمزارزهای متعددی ایجاد شدهاند که بسیاری از آنها با لفظ «سکههای جایگزین بیتکوین» نیز نامیده میشوند.
تعریف
رمزارز (یا رمزپول، یا ارز رمزپایه) نوعی پول دیجیتال است که در آن تولید واحد پول و تأیید اصالت نقل و انتقال پول با استفاده از الگوریتمهای رمزگذاری کنترل میشود و معمولاً بهطور غیرمتمرکز (بدون وابستگی به یک بانک مرکزی) کار میکند. با توجه به تعدد تعاریف و تغییرات در مصادیق رایج رمزارز این عبارت از نظر حقوقی دقت کافی ندارد.
در واژهنامه مریم-وبستر (مِریِم-وبستر یک شرکت مستقر در ایالات متحده آمریکا است که به چاپ و انتشار کتابهای مرجع به خصوص دیکشنری میپردازد.) رمزارز به صورت «هرگونه ارزی که تنها به صورت دیجیتالی وجود دارد، معمولاً صادرکننده یا تنظیم کننده مرکزی ندارد، اما از سامانه توزیع شده برای ذخیره تراکنشها و مدیریت انتشار واحدهای جدید استفاده میکند و برای ممانعت از جعل و تراکنشهای متقلبانه بر رمزنگاری تکیه دارد» تعریف شده است. در واژهنامه آکسفورد ابتدا در سال ۲۰۱۴ رمزارز ارز دیجیتالی تعریف شده بود که در آن از فنون رمزنگاری برای مقرراتگذاری تولید واحدهای جدید ارز و تأیید انتقال وجوه استفاده میکند و مستقل از یک بانک مرکزی وجود دارد اما امروزه هر نوع سیستم پول الکترونیکی که برای خرید و فروش آنلاین استفاده میشود و نیازی به بانک مرکزی نداشته باشد را رمزارز تعریف میکند.
تاریخچه
در سال ۱۹۸۳، دیوید شام یک نوع پول دیجیتال مبتنیبر رمزنگاری اختراع کرد که ای کش نام داشت. دیوید شام بعدتر در سال ۱۹۹۵ او یک پول دیجیتال دیگر به نام دیجی کش ابداع کرد که روش رمزنگاری آن به گونهای بود که نه بانکی که پول در آن حفظ میشد، نه دولت و نه هیچ شخص ثالثی قادر به ردگیری تراکنشهای مالی نبودند.
در سال ۱۹۹۶ در لیست پست سپاری (لیست پستسپاری، مجموعهای از اسامی و آدرسها است که توسط اشخاص یا سازمانها برای فرستادن یک مطلب به چندین گیرنده مورد استفاده قرار میگیرد) دانشگاه امآیتی مطالبی منتشر شد که در آن یک نظام رمزپول به تفصیل شرح داده شده بود. این سلسله مطالب در همان سال توسط آژانس امنیت ملی آمریکا در قالب یک گزارش با عنوان «چگونه یک ضرابخانه بسازیم: رمزنگاری پولهای الکترونیکی گمنام» منتشر شد.
اولین رمزارزی که به صورت غیرمتمرکز کار میکرد بیتکوین است که در سال ۲۰۰۹ توسط شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو ایجاد شد. این رمزارز از الگوریتم اساچای-۲ (در رمزنگاری، SHA-2 مجموعهای از توابع درهم سازی محسوب میشود که توسط آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا طراحی و توسط مؤسسه ملی فناوری و استانداردها در سال ۲۰۰۱ به عنوان استاندارد پردازش اطلاعات انتشار یافت.) برای اثبات کار خود استفاده میکند.
نقد
از آنجا که رمزارزها به صورت غیرمتمرکز اداره میشوند، قدرت کشورها برای کنترل اقتصاد (که معمولاً از طریق بانک مرکزی اعمال میشود) را تضعیف میکنند. این امر توسط برخی از دوستداران رمزارزها یک ویژگی مثبت تلقی میشود، اما توسط برخی از دولتها یک ویژگی منفی محسوب میگردد. همچنین ماهیت رمزنگاریشدهٔ تراکنشهای مبتنی بر رمزارز باعث میشود که ردگیری این تراکنشها دشوار یا غیرممکن باشد که این امر به عقیدهٔ برخی منتقدین زمینهای مناسب برای استفاده از رمزارزها جهت پولشویی فراهم میکند.
بسیاری از رمزارزها از الگوریتمهایی برای استخراج پول جدید یا ثبت یا کسر هزینهٔ تراکنش استفاده میکنند که مبتنی بر روشهای رمزنگاری پیچیده هستند. معمولاً این الگوریتمها، هر چه تعداد کاربرانی که در تلاش برای استخراج رمزارز یا کسب حق تراکنش هستند بیشتر بشود سختگیر میشوند و حل آنها نیازمند محاسبات پیچیدهتر و وقتگیرتری توسط رایانه خواهد بود. این امر منجر به مصرف مقدار فراوانی از انرژی برق میشود که این نیز مورد نقد منتقدین بودهاست.
در مقابل، مدافعان رمزارزها ذکر میکنند که بانکداری رایج نیز با مصرف مقدار بسیاری منابع و انرژی همراه است و محاسباتی را ارائه میکنند که نشان میدهد که رمزارزها از این جهت کمهزینهتر از بانکداری رایج هستند. استدلال دیگر مدافعان رمزارزها آن است که همینک مقدار بیشتری انرژی توسط دستگاههایی که در حالت روشن رها شدهاند تلف میشود، چنانکه مصرف برق یک سال آنها برای مصرف چهارسال تمام شبکهٔ بیتکوین کافی است.
با فراگیر شدن کاربرد رمزارزها، میزان مصرف برق برای استخراج آنها نیز به طرز چشمگیری افزایش یافتهاست، چنانکه در سال ۲۰۱۸ پیشبینی شد که مقدار برقی که کشور ایسلند در این سال مصرف رمزارزها میکند بیشتر از مقدار برقی باشد که برای مصارف خانگی به کار میگیرد. در برخی کشورها نیز دولتها اقدام به تعیین تعرفههای مالیاتی کردهاند که مخصوص مصرف برق برای رمزارزها است؛ ایران از جملهٔ این کشورهاست.